Hyperpigmentatie: wat is het en wat kun je eraan doen?
Donkere vlekjes op de huid, ook wel hyperpigmentatie genoemd, is een veelvoorkomend dermatologisch probleem met diverse oorzaken. Wil je je huid gezond en egaal houden, of vermijden dat reeds bestaande vlekjes verder verkleuren? In dit artikel gaan we verder in op wat hyperpigmentatie is en wat je eraan kunt doen.
Hoe ontstaat hyperpigmentatie?
Wat veroorzaakt hyperpigmentatie? Hoe komt het dat je pigmentvlekken krijgt? Laten we beginnen bij het begin: melanocyten zijn cellen in de huid die melanine, het pigment dat je huid, haren en ogen kleurt, aanmaken. Dit gebeurt in de buitenste huidlaag, waardoor deze stof zich op de perfecte plaats bevindt voor een beschermende werking: ze absorbeert UV-stralen en verhindert zo dat vrije radicalen je huid beschadigen. Onder invloed van de zon produceert je lichaam daarom meer melanine. En dat betekent een donkerder pigment.
Wanneer er echter te veel van deze stof aangemaakt wordt, hoopt overtollig pigment zich op. Op die manier ontstaan er donkere vlekjes, ook hyperpigmentatie genoemd. Maar wat zijn de triggers voor de overproductie van melanine?
1. De zon
De warmte van de lentezon lokt ons massaal weer naar buiten. Dat is heerlijk genieten, maar dit schijnbaar onschuldige zonnetje kan net erg verraderlijk zijn. Blootstelling aan de zon is dan ook de belangrijkste oorzaak van hyperpigmentatie. Daarom vind je deze donkere vlekjes dikwijls terug op lichaamsdelen die er snel aan blootgesteld worden, zoals het gezicht, de hals, de handen, de onderarmen en de schouders.
Welke voorzorgsmaatregelen kan je nemen om het risico op hyperpigmentatie te beperken, of om te vermijden dat reeds bestaande vlekjes nog donkerder worden?
– Stel je huid zo min mogelijk rechtstreeks bloot aan de zon. Zoek regelmatig de schaduw op en kies voor lichte, beschermende kleding.
– Bescherm de blootgestelde huid altijd met een zonneproduct.
– Gebruik dagelijks een dag- en handcrème met SPF als er reeds donkere vlekjes aanwezig zijn.
2. Hormonale schommelingen
Hormonale schommelingen kunnen melasma in de hand werken. Dit is een bepaald type hyperpigmentatie dat voornamelijk vrouwen treft en donkere vlekjes in het gezicht veroorzaakt. De vaakst getroffen gebieden zijn de wangen, de neusbrug, het voorhoofd en de bovenlip. Dit type wordt ook wel ‘zwangerschapsmasker’ genoemd, omdat een groot deel van de zwangere vrouwen hier last van heeft.
Verder kunnen ook de menopauze en het gebruik van de anticonceptiepil een rol spelen. Wanneer de hormoonspiegel weer in balans is, kan melasma vanzelf weer verdwijnen.
3. Acne
Wist je dat het uitknijpen van puistjes de kans op PIH verhoogt? PIH of postinflammatoire hyperpigmentatie; dat zijn de termen die gebruikt worden voor pigmentvlekken die ontstaan als reactie op een ontsteking. Denk hierbij aan acne, waarbij een verkleurd plekje achterblijft na het genezen van het huidletsel. Deze vlekken vervagen na verloop van tijd, maar dit proces kan variëren van enkele maanden tot enkele jaren.
Pigmentvlekken bestrijden
Pigmentvlekken zorgen voor een ongelijkmatige teint en door hun ongelukkige plaatsing vallen ze ook nog eens op. Maar geen zorgen, er bestaan verschillende manieren om ze te bestrijden. Wat kun je doen tegen hyperpigmentatie?
Met lasertherapie of een chemische peeling kan je pigmentvlekken aanpakken. Op deze manier worden de verkleurde huidcellen gericht verwijderd. De huid zal zichzelf dan herstellen zonder de eerder aanwezige overvloed aan pigment. Zulke ingrepen kunnen echter erg kostelijk zijn en de situatie soms zelfs verergeren.
Daarnaast kan je er ook voor kiezen om reeds bestaande vlekjes te verbleken met cosmetica. Er zijn namelijk heel wat productlijnen op de markt die zich hier specifiek op focussen. Een crème tegen pigmentvlekken bevat dikwijls glycolzuur en niacinamide. Ook de krachtige antioxidant vitamine C, in de vorm van l-ascorbinezuur, werkt goed tegen hyperpigmentatie.
Kan hyperpigmentatie verdwijnen? Over het algemeen verdwijnt dit niet vanzelf, omdat het pigment opgehoopt in de huid ligt. Met behulp van producten of behandelingen wordt het pigment opgelicht of gestimuleerd of af te schilferen, waardoor de teint weer egaler wordt.
Let op: Merk je dat één van je pigmentvlekken verandert van kleur, grootte of vorm, of dat deze ineens jeukt? Raadpleeg dan zeker een dermatoloog. Pigmentvlekken kunnen ook een bijwerking zijn van bepaalde medicijnen, zoals antidepressiva. Raadpleeg in dat geval zeker de bijsluiter.
Lees ook: